W ostatnim czasie produkcja energii ze słońca w Polsce stanowi temat numer jeden. Przydomowe instalacje fotowoltaiczne na własnych dachach lub posesjach cieszą się ogromnym zainteresowaniem ze strony osób fizycznych. Popularność takiego rozwiązania przewyższyła jakiekolwiek szacunki i przewidywania. Łączna liczba prosumenckich instalacji w Polsce to ponad 1 250 000 sztuk, o sumarycznej mocy 9 350 MW. Stanowi więc to zdecydowaną większość ogólnej zainstalowanej mocy PV w Polsce, a przez to pozostaje równe niemalże 72% całkowitej mocy polskiej fotowoltaiki.
Instalacje fotowoltaiczne w słoneczne dni mogą zapewnić nawet 30% dziennego zapotrzebowania na energię elektryczną Polski. Na tym, jednak ich rola się nie kończy. Nie można zapominać i nie doceniać roli autokonsumpcji energii wyprodukowanej przez instalację PV. Domowa instalacja fotowoltaiczna w pierwszej kolejności pokrywa zapotrzebowanie na energię elektryczną danego punktu przyłączenia do sieci, czyli w większości domu, gdzie zainstalowano PV, a dopiero jej nadwyżki oddaje do sieci, zasilając sieć zieloną energią. Dzięki autokonsumpcji ponad miliona prosumenckich instalacji zapotrzebowanie na energię elektryczną produkowaną z paliw kopalnych regularnie spada.
Osoba fizyczna będącą konsumentem decydująca się na montaż własnej instalacji fotowoltaicznej wraz z jej przyłączeniem do sieci i uruchomieniem staje się prosumentem. Słowo „prosument” powstało z połączenie dwóch słów „producent” oraz „konsument”. Tak więc prosumentem jest właściciel zarejestrowanej instalacji OZE, który korzysta z wyprodukowanej energii elektrycznej powstającej w wyniku pracy np. paneli fotowoltaicznych na własne potrzeby, a nadwyżki oddaje do sieci dystrybucyjnej lokalnego Operatora Systemu Dystrybucyjnego.
Inwestycja w instalacje PV jest bez cienia wątpliwości jedną z decyzji, które należy uznać za ekonomiczne z perspektywy właściciela domu jednorodzinnego. Ostatnie zmiany systemu rozliczeń i odejście od net-meteringu na rzecz net-billingu zdawało się, że zatrzyma intensywny rozwój tej gałęzi rynku i przeszkodzi osobom fizycznym w zyskaniu względnej niezależności i pewności wysokości swoich rachunków w przyszłości. Obecnie, czyli po roku od tamtych zmian – sytuacja na rynku powróciła do normy z lat 2020-2021, a konsumenci wciąż są zainteresowani własnym źródłem produkcji prądu na swoim dachu lub w ogrodzie. Zmiana systemu rozliczeniowego i dopłaty z różnych systemów wsparcia sprawiły, że coraz większą popularnością cieszą się instalacje hybrydowe, tj. łączące fotowoltaikę z przydomowym magazynem energii elektrycznej.
Jak zawsze jednak wraz z dynamiczny rozwój rynku, zwłaszcza tak nowego jak fotowoltaika niesie za sobą pewne ryzyka. Nieuczciwi firmy instalatorskie, niezgodne z prawem klauzule umowne, długie okresy oczekiwania na montaż i zmienność cen to codzienność. Osoby zainteresowane własną instalacją fotowoltaiczną po prostu muszą mieć tego świadomość. Warto podkreślić, że osoba fizyczna instalującą fotowoltaikę w swoim domu, stając się prosumentem nie traci statusu ani uprawnień przewidzianych przez prawo konsumentom.
Inwestycja we własną mikro elektrownię, a zwłaszcza taką wyposażoną w magazyn energii to wydatek równy dziesiątkom tysięcy złotych. Najważniejszym etapem, podczas którego konsument może zadbać o swoje interesy jest dokładna ocena wzorca umownego przedstawionego przez instalatora. W czasie analizy umowy należy dokładnie sprawdzić, czy nie zawierają one klauzul niedozwolonych w umowach z konsumentami, czy nie są sprzeczne z prawami konsumenta i jak kształtują prawa i obowiązki stron.
Każdy stan faktyczny jest inny, a przez to konieczne jest zupełnie inne podejście z perspektywy prawnej. Nie można jednak pominąć tego aspektu i w pełni zaufać potencjalnemu kontrahentowi i jego dobrej woli. Jeśli chcesz uzyskać pewność, że umowa zaproponowana przez instalatora równo rozkłada uprawnienia i obowiązki, a jednocześnie nie zagraża twoim interesom – skontaktuj się z nami. Sprawdzimy i ocenimy twoją umowę pod kątem obowiązującego prawa, uprawnień konsumenckich i zadbamy o twój słuszny interes.
Autor: Kamil Hupajło
