Bezusterkowy odbiór robót to proces formalnego zakończenia etapu budowlanego. Inwestor i wykonawca oceniają wykonane prace w celu potwierdzenia, że zostały one zrealizowane zgodnie z umową, specyfikacjami technicznymi oraz obowiązującymi normami i przepisami. W praktyce oznacza to, że podczas tego odbioru nie stwierdzono żadnych wad ani usterek, które wymagałyby naprawy lub korekty. Tematyce tej poświęciłem jeden z moich poprzednich artykułów, który znajdziesz pod tym linkiem. To jednak nie wszystko, gdyż warte uwagi w zakresie tego zagadnienia są także kwestie, takie jak odmowa odbioru przez inwestora oraz wykluczenie wykonawcy. Odmowa odbioru może wynikać z różnych przyczyn, takich jak wady, usterki, niewłaściwe materiały czy też brak zgodności z wymaganiami jakościowymi. Natomiast wykluczenie wykonawcy polega na tym, że podmiot zleceniodawcy decyduje się na wykluczenie określonego wykonawcy z procesu przetargowego lub realizacji umowy z powodu niespełnienia określonych warunków bądź naruszenia przepisów prawnych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapraszam Cię do Podcastu Prawnik buduje.
Sprawa budowlana na przykładzie prawnik buduje przed KIO
Uważam, że najlepiej jest przedstawiać różne zagadnienia na sytuacjach wynikających z praktyki. Przyjrzymy się więc jednej sprawie, którą przeprowadziłem. Zakończyła się ona KIO wygraną po stronie mojego klienta i to co istotne, to argumentacja przed tą sprawą, ponieważ idealnie pasuje ona do tematyki tego artykułu. Jak wyglądała sprawa przed KIO? Zamawiający wykluczył wykonawcę, którego reprezentowałem z przetargu, mimo że oferował on najbardziej korzystną cenę. Wykluczył go na podstawie artykuł 109 Zamówień publicznych. Wykonawca wykonywał już wcześniej zamówienie na rzecz tego zamawiającego i powstał spór co do odbioru robót. Opierał się on na tym, że inwestor twierdził, że przedmiot robót nie został wykonany i wtedy naliczył kary umowne, a w rezultacie odstąpiono od umowy.
Natomiast istotą tego były wady, które występowały i zarazem będące podstawą odmowy odbioru. W katalog ten wpisywały się roboty drogowe, wykonanie ścieżki rowerowej oraz zatok autobusowych i tak dalej. Wady przykładowe to m.in. nie było pół metra krawężnika dociętego na przestrzeni kilku kilometrowej drogi, dodatkowo nie były domalowane pasy na przejściu dla pieszych bądź zostały też źle wymalowane. Zauważono także, że nie ma studzienki kanalizacyjnej i odpowiadającej jej klapy. W kontekście tego, że było to zamówienie na kilka bądź kilkanaście milionów złotych, takie wady według naszej argumentacji nie kwalifikowały się do wad tak zwanych istotnych, które by umożliwiały odmowę odbioru.
Odmowa odbioru i wykluczenie wykonawcy z perspektywy KIO
Dlatego wykonawca zgłosił tę pracę i wymagał, żeby inwestor do tego odbioru przystąpił i roboty odebrał. Oczywiście odebrał je ze wskazaniem pewnych drobnych usterek, natomiast żeby zostały odebrane, ponieważ od odbioru uzależniania była wypłata wynagrodzenia ostatniej transzy. Zamawiający natomiast stwierdził, że wady są wadami istotnymi i uniemożliwiają korzystanie z przedmiotu umowy. Jako przykład inwestor wskazał, że nie można korzystać ze ścieżki rowerowej. Tymczasem, w momencie kiedy te roboty były jeszcze nie odebrane i mieliśmy odmowę odbioru, mój klient nagrał kilka filmów. Na jednym z nich ze ścieżki rowerowej normalnie korzystali ludzie, więc przedmiot był użytkowany normalnie, nawet pomimo tego, że formalnie odbioru nie było. My zrobiliśmy odbiór jednostronny, dlatego że inwestor nie chciał tego zrobił. Wystawiliśmy faktury i to potoczyło się trybem w postępowaniu cywilnym. Ponadto w kolejnym postępowaniu, który ten zamawiający ogłosił, wykluczył nas właśnie na podstawie tego, że uznał poprzednie zamówienie za nienależycie wykonane.
Co można zrobić w sytuacji wykluczenia wykonawcy?
Taką sytuacją zaskarżamy do KIO. W naszym przypadku stwierdziliśmy, że tak drobne usterki nie mogą stanowić podstawy braku odbioru i ostatecznie podstawy wykluczenia kolejnego przetargu. KIO się z nami zgodziło. I teraz wracając do usterek, dla kogo w ogóle istotne są regulacje związane z usterkami i wadami istotnymi i nieistotnymi? Po pierwsze właśnie dla wykonawców robót budowlanych, ponieważ oni to muszą mieć odebrane przez inwestora, przez inwestora te roboty, żeby móc wystawić fakturę. Bardzo często to jest uzależnione, gdyż odbiory przejściowe są robione albo końcowe po to, żeby można było zrobić stan zaawansowania finansowego również i wystawić faktury.
Wykluczono Cię jako wykonawcę lub odmówiono odbioru robót?
W takim przypadku zachęcam do kontaktu ze mną. Masz dwie możliwości: możesz napisać do mnie maila, w którym opiszesz szczegóły swojej sytuacji, lub zadzwonić – wtedy omówimy wszystko na spokojnie podczas spotkania. Zdaję sobie sprawę, że procedury mogą być skomplikowane. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub nie wiesz, jakie rozwiązanie będzie dla Ciebie najkorzystniejsze, skontaktuj się ze mną. Postaram się pomóc w Twojej sprawie. Zapraszam do kontaktu.
