Wykonawca posiada szereg obowiązków, które na podstawie przepisów zobligowany jest wykonać. W następstwie m.in. podania napięcia docelowego oraz zakończenia innych robót budowlanych, kolejny krok to: etap rozruchów, sprawdzeń i odbiorów służb. W niniejszym artykule poruszę kilka z nich. Jednak są to elementy najczęściej pojawiające się w prowadzonych przeze mnie sporach z inwestorami, szczególnie jeśli chodzi o konieczność zachowania terminu umownego. W jaki sposób przebiegają i ile trwają terminy:
- dotyczące prac rozruchowych i pomiarów rezystancji wykonanej instalacji elektrycznej?
- procedur odbiorowych PSP, PSSE, PINB?
- wydania przez UDT protokołu odbioru, a w konsekwencji dopuszczenia urządzenia do eksploatacji?
Jeśli jesteś zainteresowany tym tematem lub dotyczy Cię on w sposób bezpośredni – więcej informacji na ten temat poznasz, właśnie w tym artykule.
Terminy dotyczące prac rozruchowych i pomiarów rezystancji wykonanej instalacji elektrycznej – ok. 30 dni
Termin 30 dni przyjmowany jest w przypadku dużych inwestycji. Należy bowiem podkreślić, że sprawdzenie zazwyczaj nie obejmuje jednego urządzenia lub jednego lokalu/pomieszczenia, a duży obiekt, w którym konieczne jest zweryfikowanie instalacji elektrycznej oraz wykonanie pomiarów. Przedstawię to na przykładzie inwestycji mieszkaniowej ze 120 lokalami mieszkalnymi:
- w 120 mieszkaniach,
- na dwóch poziomach garaży podziemnych,
- na 4 klatkach schodowych,
- w korytarzach,
- komórkach lokatorskich i pomieszczeniach technicznych,
- oświetleniu zewnętrznym.
Dodatkowo do sprawdzenia są często:
- urządzenia do wentylacji mieszkań i wentylacji garażu znajdujące się na dachu
- windy – bez pomiarów rezystancji brak jest możliwości zgłoszenia wind do odbioru UDT.
- system wykrywania gazu w garażu
- system oddymiania klatek schodowych
W zakresie wyżej wymienionych elementów wykonawca musi w pierwszej kolejności sprawdzić wszystkie instalacje (przykładowo samych gniazd do sprawdzenia jest w takim przypadku ponad 4000 (w tym gniazda podwójne), a następnie zrobić pomiary – i to nie tylko pomiary rezystancji ale też pomiary np. wydajności wentylacji, oddymianie klatek schodowych.
Jakie jeszcze terminy są niezwykle istotne z tej perspektywy?
W tym miejscu należy przypomnieć dwa zasadnicze elementy, które wpływają na terminowość przeprowadzanych prac rozruchowych i pomiarów rezystancji:
- kompletność dokumentacji projektowej – opóźnienia mogą wynikać z braków lub błędów dokumentacji przekazanej przez inwestora,
- terminowość podłączenia napięcia docelowego przez inwestora.
Poniżej znajdziesz przykładowe czynności, które należy wykonać po uzyskaniu napięcia docelowego (napięcie docelowe jest warunkiem ich wykonania):
- pomiary impedancji pętli zwarcia (min. pomiar każdego gniazda elektrycznego, urządzenia itd.);
- badania wyłączników RCD (różnicowoprądowych) – w tym pomiar każdego gniazda, urządzenia itd.;
- badania natężenia oświetlenia podstawowego oraz awaryjnego (dla każdego pomieszczenia wykonywane są pomiary oświetlenia podstawowego i pomiary oświetlenia awaryjnego dla każdego pomieszczenia w którym to oświetlenie awaryjne jest wykonane);
- po wykonaniu każdego pomiaru jest wykonany protokół pomiarowy (np. dla protokołów z pomiarów oświetlenia przygotowywany jest załącznik graficzny obrazujący punkty w których były wykonywane pomiary);
- wszelkich uruchomień instalacji (nie tylko instalacji elektrycznych, ale wszelkich pozostałych – szczególnie chodzi o branżę sanitarną – instalacje wentylacji, klimatyzacji itp. gdzie zapotrzebowanie na moc elektryczną jest stosunkowo duże, a czego nie zapewnia Wykonawcy napięcie na cele budowlane – jest to bowiem tylko mała część zapotrzebowania całościowego budynku);
- po podaniu napięcia docelowego wykonuje się sprawdzeń wszystkich instalacji, uruchomień oraz konfiguruje się wszystkie instalacje i urządzenia.
Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy pracach rozruchowych?
Przed podaniem napięcia docelowego Wykonawca może pracować jedynie na napięciu budowlanym, które jest rozprowadzone poprzez tymczasową instalację wykorzystującą rozdzielnice budowlane. Niewielka moc przyłącza budowlanego uniemożliwia zasilanie rozdzielnic głównych oraz zasilania z nich pozostałych rozdzielnic. Dlatego po podaniu napięcia docelowego likwiduje się instalację budowlaną i dopiero wówczas można przystąpić do wszystkich pomiarów, prób, uruchomień i konfiguracji.
Sprawdzenie wszystkich instalacji elektrycznych w tym instalacje gniazd wtykowych, instalacje oświetlenia podstawowego oraz awaryjnego, oświetlenie iluminacji zewnętrznej, oświetlenie wnętrzowego parkowego i ulicznego, instalacji rozprowadzenia energii elektrycznej poprzez rozdzielnice, instalacje teletechniczne (jak kamery, przyzywówka, instalacja włamaniowa, domofonowa, oddymiania i napowietrzania itp.) wymaga (chociażby ze względów bezpieczeństwa) odpowiedniej ilości czasu
Bez tych wyżej wskazanych czynności (sprawdzenie, pomiary) brak jest możliwości dokonania odbiorów przez PSSE, PSP, UDT, a w konsekwencji brak jest możliwości uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Procedury odbiorowe PSP, PSSE, PINB – ok. 40 dni
Termin ten wynika z kolejności działań poszczególnych służb. W momencie, kiedy Wykonawca uzyska dokumentację w postaci pomiarów rezystancji na windach, pomiary wydajności wentylacji, protokół zadziałania oddymiania klatek schodowych – pod warunkiem posiadania napięcia docelowego, następują zgłoszenia:
- Budynek do PSSE i PSP – służby mają 14 dni na zajęcie stanowiska,
- Dopiero po uzyskaniu opinii ww. służb, możliwe jest zgłoszenie do odbioru do PINB, który ma 21 dni na odbiór oraz 14 dni na ostateczność decyzji (w niektórych przypadkach 7 dni).
- Termin wydania przez UDT protokołu odbioru, a w konsekwencji dopuszczenia urządzenia do eksploatacji (ok. 30 dni)
Na termin wydania przez UDT protokołu odbioru składa się szereg czynności:
- Wniosek o rejestrację urządzenia – składany do oddziału UDT wniosek o przeprowadzenie badania/zmianę danych urządzenia podlegającego dozorowi technicznemu/eksploatującego. Do wniosku należy dołączyć dwa komplety dokumentacji urządzenia (w języku polskim) dla każdego ze zgłaszanych urządzeń.
- Weryfikacja wniosku – właściwy oddział UDT sprawdza poprawność i kompletność wniosku, następnie przystępuje do badania odbiorczego, ustalając ze zgłaszającym termin i miejsce badania.
- Badania odbiorcze – we Wrocławiu badania są wykonywane według daty wpływu. Zgodnie z wiedzą Powoda, we Wrocławiu odbioru z ramienia UDT wykonują jedynie 3 osoby (inspektorzy), którzy mają terminy ustalone zgodnie z datami wpływu wniosków, a wnioski dotyczą całego rewiru, nie ma więc możliwości przyspieszenia odbiorów na dużych inwestycjach.
- Decyzja zezwalająca na eksploatację urządzenia – dopiero po badaniu, inspektor wydaje decyzję, a na jej podstawie zakładana jest księga rewizyjna urządzenia.
